Bugün de halk arasında budama hastalığı olarak bilinen Buerger hastalığından bahsedeceğiz nedir buerger hastalığı? Burger hastalığı genellikle sigara içen tütün ve tütün ürünleri kullanan 25 ila 45 yaş arasındaki genç Erişkinlerde görülen bir rahatsızlık erkeklerde bayanlara oranla 3 ila 5 kat daha sık görülmekte Ama bayanlarda da bu hastalığı görmekteyiz neden sigara ve tütün ürünleri bu hastaların genellikle kanında bu sigara ve tütün ürünlerine karşı gelişmiş antikorlar gösterilmiş sigara içtiğimiz ya da tütün ürünlerini kullandığımız zaman içimize çektiğimizde kana karışan bu maddeler bu antikorlarla birleşip gidip damarlarda çökmekte burada bir tıkanıklık oluşturmakta bunun adı da Damar iltihabı olarak nitelendirilmektedir. Burger bir panas kürü tablosudur yani sadece atar damarları tutan değil toplar damarları ve hatta sinirleri de tutan bir hastalıktır Peki nedir bu Burger hastalığının belirtileri burger hastalığı genellikle en uç noktalardan başlar yani el parmakları ve ayak parmaklarından başlar buralarda yanıcı tarzda ağrılar parmaklardaki renk değişiklikleri üşüme en sık karşımıza çıkan bulgulardır daha ilerlediği safhalarda istirahat ağrıları ve yaralar ortaya çıkmakta ve bunlar çok uzun süre kapanmamaktadır hastalar Genellikle bu şikayetlerle diğer bölümlere başvururlar Burada eğer ki damarlanma probleminde ya da kanlanmada bir problem olduğu düşünülmezse verilen tedavilerle Bu hastalığı tedavisi maalesef bir süre gecikmektedir Eğer verilen tedavilerle ki bu tırnak mantarı dolama ya da ayak yarası gibi şeylerle karıştırılabilmektedir verilen tedavilerle iyileşme sağlanamazsa mutlaka bundan şüphelenilip bir kalp damar cerrahisi uzmanına görünmek gerekmektedir Yine bu hastalarda ayak klodikasyon dediğimiz şey karakteristik olabilmektedir nedir ayakledikasyon.
Nasıl ki damar hastalarında belli bir mesafe yürüdüğü zaman kalça ya da bal kaslarında kramplar kasılmalar gelişiyorsa bu hastalarda da en uç noktadaki damarlarda tıkanıklık geliştiği için ayak tabanında ve sırtındaki kaslarda eforla Egzersiz ile birlikte ortaya çıkan ağrılar ve kasılmalar görülebilmektedir yine bu hastalıkta başlangıç safhasında migratuvar filebit dediğimiz yani vücudun çeşitli yerlerindeki kollarda bacaklarda İlla avuç noktalarda olmasına gerek yok toplar damarlarda yüzeysel seviyelerde görülebilen yani damar iltihaplanması sertleşmesi bu bölgenin kızarması Bazen bu hastalığın ilk belirtisi olabilmektedir. Buerger hastalığının tanısındaki ilk Safa buhastalıktan şüphelenmektir Eğer bu hastalıktan şüphelenmezseniz Bu hastalığı başlangıç safhasında pek çok hastalıkla karıştırabilirsiniz ki karıştığı için zaten hastalar bize daha geç safhada ve tedavileri gecikmiş durumda doku kayıplarıyla maalesef gelmektedirler peki bunun tanısı için ne yapmak gerekir Buerger hastalığının kesin olarak konulmuş Aa evet bu da dedirtebilecek tek şey biyopsidir ama bunu almak her hastada damar bir afiş almak Maalesef o kadar kolay olmadığı için bir takım kriterler var Nedir bu kriterler Bunların adı şinoya kriterleri dünyada en çok kullanılan kriterlerdir hastanın 50 yaşından önce hastalığın başlamış olması kollarda tutulumunu olması özellikle diz altı bölgede tutulmanın olması anjiyografide tribün tarzı kollekeraller dediğimiz şeylerin bulunması ve yine bu hastalarda sigara dışında diğer damar tıkayıcı ateistik faktörlerinin bulunmaması bu kriterler varsa genellikle hastalarda Bunlar şüphe ediyoruz muayene ettikten sonra ayaktaki renk değişimini ya da nabızsızlığı gördükten sonra istemiş olduğunuz bir takım tetkikler var Bunlardan en sık kullandıklarımızdan birisi doppler ultrasonografi doppler ultrasonografide özellikle diz altı bölgelerde damarlardaki Darlık ya da tıkanıklıkların ve kolye terellerin yani yan dalların varlığını gösterilmesi bizim için taneyi destekleyici bir durumdur ama bizim için altın standart her zaman anjiyografidir hastanın atardamarına girilerek karın bölgesinden verilen boyayla tüm damar yapılarının gösterilmesi bunu özellikle vurguluyorum Çünkü Buerger her ne kadar en uç noktalardan başlasa da diğer damarlardan başlamayacak diye bir kural ya da Kaide yoktur tüm damar yapısının gösterilmesi hem tanınan konulması hem de Tedavinin planlanması açısından son derece önemlidir.
Peki Buerger hastalığının tedavisinde ne yapıyoruz tedavisi var mıdır Evet Buerger hastalığının tedavisi mevcut tam anlamıyla hastalığı durduramıyorsunuz Ama geçici olarak çözümler sağlayabiliyorsunuz ve Bu hastanın hekimle uyumu %100 şarttır ilk aşama tütün ve tütün ürünlerini kullanımının bırakılmasıdır nasıl ki şeker hastalığında ya da Diyabetik ayak tedavisinde metabolik kontrol dediğimiz şey yani şekerin düzenlenmesi Bu hastalar için birinci basamaksa buerger hastalığı tütün ve tütün ürünlerini kullanımını bırakılması olmazsa olmazımız Bunun dışında yaşam tarzı değişiklikler işte sigaranın mı bırakılması risk faktörlerinin ortadan kaldırılması beslenmeyen ayağa kan gönderip burayı tekrar kanlandırmaya odaklanmış durumdayız Bunun dışında kök hücre tedavileri spinal corsütümülasyonları ya da yara olan bölgeye o Mental transpozisyon dediğimiz karın içerisindeki yağ dokudan alınıp buraya implante edilip tedavi edilmeye çalışmaları gibi pek çok tedavi yöntemleri mevcut ama bunların da başarı oranları maalesef tartışmalı ve kesinleşmiş bir başarı oranı yok Anjiyo plastik yani damar açma yöntemleri girişimsel olarak ya da bypass yapılabilmektedir ancak burger hastalığı için yapılan baypaslar ülkemizde Maalesef çok nadir yapılmaktadır Çünkü alt segmentlerdeki damarları ulaşmak ve bunlara çalıştırmak Maalesef çok da kolay değil ama hastaların yaklaşık yarısında bypas yapılabilecek en azından benim klinik tecrübelerimde bypass yapabilecek bir damar bulabiliyoruz bulduktan sonra ne yapıyoruz bunu diğer hekime arkadaşlarla girişimsel radyolojiyle romatoloji ile kalp ve damar cerrahisi biz bunları Tabii ki kesilmeyecek uzuv kurtarmak için ne gerekiyorsa yapıyoruz Bunun için de bazen uygun damar bulunamadığı durumlarda belki parmakları feda ederek ya da ayağın bir kısmını En azından hastanın basabileceği bir taban ya da topuk bırakmak için Venöz arteriyelizasyon dediğimiz ameliyatlar mevcut bu ameliyatların başarısı arteriyel ve vaskülarizasyon yani atardamarlara yaptığımız bypasslar kadar yüksek olmasa da yine yüzde 40 ila 50 arasında uzun kaybını önlemekte uygulanan hastalara ya da damar bulamadığımız hastalara Bazen bu tür ameliyatları da son seçenek olarak uygulamaktayız istemediğimiz bir şey ampütasyon yani kesilme ki Bizim amacımız zaten uzvu korumak bazen Hastalar o kadar çok gecikmiş ve ileri safhada geliyor ki amputasyon Bazen son seçenek olabiliyor.
Peki nasıl önlenecek meme kanseri gibi düşünüyorum akciğer kanseri gibi düşünün erken safhada tanın konulması erken müdahale yapılması mutlaka ve mutlaka uzun kayıplarının önüne geçecektir gelen tedavi ettikten sonra genellikle diyeyim hastalar bize şunu soruyor hocam bir tane iki tane de olsa günlük sigara içemez miyiz Hayır efendim içemezsiniz neden bırakın sigara içmeyin sizin sigara içilen ortama dahi kafelere restoranları şuraya buraya girmemeniz lazım Çünkü sizin kanınızda aktive olmayı bekleyen Pimi çekilmiş bir el bombası var sigarayı içtiğin anda birleşip patlayacaklar Bu sadece sizin kendi damarlarınız değil bizim ameliyatta koymuş olduğumuz damarların da tıkanmasını sağlayacaktır Onun için tütün ve tütün ürünlerinin kat iyi olarak bırakılması bırakılmasını da geçtim bu ortamlara girilmemesi tedavi açısından oldukça iyi sonuçlar doğuracaktır.
